Dit is het online archief van de wekelijkse column Tekenen in de tijd door Erik Borgman met eerdere afleveringen vanaf augustus 2019. De nieuwste afleveringen staan bovenaan.

– Tekenen in de tijd 244 – 24-30 maart 2024

De Goede Week begint. Daarin herdenken wij lijden, sterven en verrijzen van Jezus als Gods Gezalfde. Erik Borgman mediteert over het mysterie dat zijn deelname aan het lijden van de wereld verlossing van Godswege is. Met de profeet Jesaja: ‘Door zijn striemen bent u genezen.’

– Tekenen in de tijd 243 – 17-23 maart 2024

Erik Borgman staat stil bij de ziekenzalving in het Huis van Dominicus, afgelopen zaterdag. Deze getuigde krachtig van de waardigheid van alle leven en de mogelijkheid met Gods hulp goed te leven, ook onder moeilijke omstandigheden. Een passende boodschap op weg naar Pasen.

– Tekenen in de tijd 242 – 10-16 maart 2024

Zondag opende de koning het Nationaal Holocaustmuseum. Het protest tegen de aanwezigheid van de Israëlische president Herzog maakt volgens Erik Borgman duidelijk hoe moeilijk het herdenken van elkaars lijden is. Dit is volgens hem echter essentieel voor de toekomst.

– Tekenen in de tijd 241 – 3-9 maart 2024

Vrijdag werd Aleksej Navalny begraven. Dezelfde dag lanceerde het Gebedsnetwerk van de Paus een videoboodschap met de vraag te bidden voor hedendaagse martelaren. Erik Borgman reflecteert over de betekenis van getuigen met het leven en het verschil met heldendom.

– Tekenen in de tijd 240 – 25 februari-2 maart 2024

Bij de tweede verjaardag van de oorlog in Oekraïne kijkt Erik Borgman naar de rol die het Vaticaan tot nog toe heeft gespeeld. Hij is daar positief over. Hij verstaat het voortdurende pleidooi voor vrede als manier om Jezus’ gebod te vervullen om onze vijanden lief te hebben.

– Tekenen in de tijd 239 – 18-24 februari 2024

Geen tekst van Erik Borgman deze week, maar een vertaling van de boodschap van paus Franciscus voor de vastentijd, afgelopen woensdag begonnen. De paus benadrukt dat de gang door de woestijn onmisbaar is voor de bevrijding van oude gehechtheden en nieuwe afgoden.

– Tekenen in de tijd 238 – 11-17 februari 2024

Woensdag begint de veertigdagentijd op weg naar Pasen. Erik Borgman ziet daarin een mogelijkheid de bronnen uit te graven die geloof tot een levende realiteit maken. Niet het verleden is de norm, maar de zorg waarmee God ons volgens zijn belofte de toekomst inleidt.

– Tekenen in de tijd 237 – 4-10 februari 2024

Vrijdag was het feest van de opdracht van Jezus in de tempel, ook wel Maria Lichtmis. Erik Borgman vierde het bij de trappisten op Schiermonnikoog voor het eerst echt. Het sloot goed aan bij zijn gesprekken op het eiland over nieuwe vormen van contemplatieve gemeenschap.

– Tekenen in de tijd 236 – 28 januari-3 februari 2024

Een groep theologen pleitte er in de gebedsweek voor de eenheid van de kerken voor de breuk tussen Rome en Reformatie niet als vanzelfsprekend te beschouwen. Erik Borgman juicht toe dat we niet alleen onze gezamenlijke grondslag benadrukken, maar we elkaars gaven willen ontvangen.

– Tekenen in de tijd 235 – 21-27 januari 2024

Afgelopen donderdag verscheen de reactie van de Nederlandse bisschoppen op Fiducia Supplicans, waarin de Dicasterie voor de Geloofsleer het zegenen van homoseksuele relaties mogelijk maakt. Tot verontwaardiging van Erik Borgman slaan de bisschoppen een heel andere toon aan.

– Tekenen in de tijd 234 – 14-20 januari 2024

Erik Borgman staat stil bij 100 dagen oorlog in Gaza. Niet voor het eerst vraagt hij zich af hoe wij ons daartegenover moeten opstellen. Wij zouden, zegt hij met paus Franciscus, ons moeten inzetten voor opvoeding tot vrede. Van anderen, maar zeker ook van onszelf.

– Tekenen in de tijd 233 – 7-13 januari 2024

Tijdens de Nieuwjaarsreceptie op het hoogfeest van de Openbaring van de Heer hield Erik Borgman een toespraakje. Hij herinnerde aan de start van het Huis van Dominicus, vijf jaar geleden, en zette enkele lijnen uit naar de toekomst. De tekst van zijn speech staat hieronder.

– Tekenen in de tijd 232 – 31 december 2023-6 januari 2024

‘Wie hoopt er nog op wat hij al ziet?’, vraagt Paulus de Romeinen retorisch. Voor Erik Borgman is er weinig in de grote lijn van het nieuws dat hoop geeft. Als de apostel gelijk heeft, geeft dit bij uitstek de kans om van hoop te leven. Maar lukt het op deze uitnodiging tot toekomst in te gaan?

2023

– Tekenen in de tijd 231 – 24-30 december 2023

Is het moeilijker om over Kerst te preken in tijden van oorlog? Voor Erik Borgman is het omgekeerd. De doden in Gaza en de Israëlische gijzelaars van Hamas maken duidelijk dat ‘vrede op aarde’ van de engelen geen kitscherig sfeertje betekent. Vrede is een weerbarstige gave.

– Tekenen io de tijd 230 – 17-23 december 2023

Achthonderd jaar geleden bracht Franciscus van Assisi Kerstmis dichtbij door voor het eerst een levende kerststal te organiseren. Erik Borgman eert diens creativiteit en vraagt zich af hoe wij vandaag de dag de geboorte van God in een kind in ons midden aanschouwelijk kunnen maken.

– Tekenen in de tijd 229 – 10-16 december 2023

Op 10 december 1948 namen de Verenigde Naties de mensenrechtenverklaring aan. Erik Borgman belicht de rol van de Nederlandse katholieke politica Marga Klompé en de vraag naar de grondslag van de mensenrechten: seculier of religieus. De vraag blijkt opnieuw actueel.

– Tekenen in de tijd 228 – 3-9 december 2023

Vlak voor het begin van de advent was er op Schiermonnikoog een symposium over de toekomst van het contemplatief religieuze leven. Erik Borgman was erbij. Centraal stond wat wij volgens hem nodig hebben: de wil te luisteren naar wat God ons te zeggen heeft, juist als God afwezig lijkt.

– Tekenen in de tijd 227 – 26 november-2 december 2023

De uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van afgelopen woensdag dreunt nog na. Dat zoveel mensen zich lieten verleiden door de muziek van schijnbaar gemakkelijke oplossingen verwart Erik Borgman. Gelukkig is uiteindelijk Christus koning en heeft Hij nog altijd zijn dienaren.

– Tekenen in de tijd 226 – 16-25 november 2023

Komende woensdag zijn de Tweede Kamerverkiezingen. Met veel anderen aarzelt Erik Borgman nog over zijn stem. Want nergens wordt rekening gehouden met wat gelovig gezien wat hem betreft centraal staat: dat de toekomst een genadig geschenk is en God alle dingen nieuw maakt.

– Tekenen in de tijd 225 – 12-18 november 2023

Dat God in Jezus ons lijden deelt, is zijn antwoord op onze vraag naar het waarom van alle verschrikkingen. De patriarch van Jeruzalem getuigt daarvan te midden van de strijd. Erik Borgman wordt getroost door zijn getuigenis en ziet deze als voorbeeld voor de kerk bij ons.

– Tekenen in de tijd 224 – 5-11 november 2023

Terwijl in Vlaanderen het seksueel misbruik in de kerk weer voluit aandacht krijgt, verscheen een boek dat de binnenkant belicht. Patrick Goujon was slachtoffer, verdrong het en werd priester en jezuïet. Toen het zich manifesteerde als ondraaglijke pijn, moest het kind dat hij het zwijgen had opgelegd, tot spreken komen. Erik Borgman las zijn eerbied afdwingend geboorteverhaal.

– Tekenen in de tijd 223 – 29 oktober-4 november 2023

Tijdens de Nacht van de Theologie toonde de theologie een hernieuwd zelfvertrouwen. Erik Borgman toonde het tijdens zijn lezing, Katje Tolstaja heeft dit als Theoloog des Vaderlands het afgelopen jaar gedaan en Kees van Ekris zal het als haar opvolger het komend jaar doen.

– Tekenen in de tijd 222 – 22-28 oktober 2023

Willem Jan Otten schrijft in het boek dat binnenkort uitkomt niet over Jezus, maar laat zien hoe Hij als Christus nog altijd verschijnt en onze blik op de wereld en onszelf verandert. Erik Borgman las het boek alvast en heeft alleen maar lof. Wij worden in Jezus gewekt om God te laten zijn.

– Tekenen in de tijd 221 – 15-21 oktober 2023

Elf dagen na Laudate Deum verscheen in Rome een nieuwe apostolische exhortatie. C’est la confiance gaat in op de heilige Teresia van Lisieux. Erik Borgman onderzoekt het belang voor de paus van deze negentiende-eeuwse Franse heilige, die al op 24-jarige leeftijd stief.

– Tekenen in de tijd 220 – 8-14 oktober 2023

Hoe houden we hoop? Deze vraag stond afgelopen week centraal, een week die eindigde met het uitbreken van nog weer een oorlog: in Israël-Palestina. Het evangelische antwoord luidt volgens Erik Borgman: door naar elkaar over te steken en samen te dragen wat er te dragen valt.

– Tekenen in de tijd 219 – 1-7 oktober 2023

Het kwaad is het ongerijmde bij uitstek. Het treft mensen zo dat ze niets terug weten te zeggen. Dan past reserveloze verslagenheid, stelt Erik Borgman. Maar juist om die de ruimte te geven, moeten wij elkaar blijven vertellen dat dood en kwaad het goede niet ongedaan kunnen maken.

– Tekenen in de tijd 218 – 24-30 september 2023

Zondag eindigde de Vredesweek. Dit jaar stond de groeiende onvrede in ons eigen land centraal, en de vraag wat daaraan te doen. Erik Borgman gelooft niet dat het dempen van onvrede helpt. Het is nodig de mechanismen te ontmantelen die tot onvrede leiden en die in stand houden.

– Tekenen in de tijd 217 – 17-23 september 2023

Erik Borgman staat stil bij het feit dat op 16 september de zusters augustinessen afscheid namen van Casella, hun klooster met gastenverblijf in Hilversum. Honderden jonge mensen konden er de afgelopen tien jaar op adem komen, de vraag naar God stellen en iets proeven van religieus gemeenschapsleven.

– Tekenen in de tijd 216 – 10-16 september 2023

Op het feest van Maria Geboorte kwam een groep betrokkenen bij het Huis van Dominicus samen. Zij bezonnen zich op de toekomst, vertelt Erik Borgman, niet door problemen te bespreken, maar door te vragen wat hoop geeft. Hoop blijkt zich juist in moeilijkheden aan te dienen.

– Tekenen in de tijd 215 – 3-9 september 2023

Afgelopen vrijdag hield de protestantse theoloog Arnold Huijgen een inaugurale rede over de hel: in de theologie vrijwel verdrongen, maar cultureel volop terug van weggeweest. Erik Borgman liet zijn theologische creativiteit prikkelen. Wij hebben de hel nodig, om er niet in gevangen te blijven.

– Tekenen in de tijd 214 – 27 augustus-2 september 2023

Driekwart eeuw geleden verscheen een wereldwijde bestseller die in de naoorlogse jaren het leven van velen ingrijpend beïnvloedde. Erik Borgman vertelt hoe beslissend het lezen van De louteringsberg van de Amerikaanse trappist Thomas Merton voor hem vijfentwintig jaar later was.

– Tekenen in de tijd 213 – 20-26 augustus 2023

Onverwacht werd Erik Borgman gevraagd college dogmatiek te geven. Hoewel hij zich voorbereid op zijn pensioen, zei hij ja. Getuigen dat in Jezus Christus Gods genade is verschenen en hoe dit de grondslag is van onze hoop, hoort tot zijn dominicaanse zending.

– Tekenen in de tijd 212 – 13-19 augustus 2023

Op vakantie las Erik Borgman de persoonlijke geschiedenis van Europa van Timothy Garton Ash. Deze loopt uit op de constatering dat Europa in crisis verkeert, zonder een uitweg te wijzen. Borgman suggereert dat wij opnieuw zullen moeten leren wat het betekent op God te gelijken.

– Tekenen in de tijd 211 – 6-12 augustus 2023

Afgelopen week waren in Portugal voor de zevenendertigste keer de Wereldjongerendagen. Erik Borgman luisterde online naar de teksten en keek naar de beelden. Hij werd vooral geraakt door de manier waarop de pijn en het lijden herdacht werd dat jongeren regelmatig ten deel valt.

– Tekenen in de tijd 210 – 30 juli- 5 augustus 2023

Toevallig stootte Erik Borgman op een boek dat voor hem verfrissend en eye-openend was, en tegelijkertijd herkenbaar en vertrouwd. Precies wat volgens zijn voornaamgenoot, de Vlaamse spirituele auteur Erik Galle, voor God geldt. Ons blijvend vooruit, maar dichterbij dan ons zelf.

– Tekenen in de tijd 209 – 23-29 juli 2023

Deze zondag was het de Dag van de Grootouders en Senioren. Paus Franciscus stelde drie jaar geleden deze dag in om de band tussen de generaties te versterken. Erik Borgman vraagt wat ouderen en jongeren elkaar kunnen geven en in welke zin dat naar zijn ervaring belangrijk is.

– Tekenen in de tijd 208 – 16-22 juli 2023

Vorige week meldde Erik Borgman al de benoeming van de nieuwe prefect van de Dicasterie voor de Geloofsleer. Vandaag gaat hij nader op deze benoeming is en vertelt waarom deze hem vreugde geeft. Daarbij komt paus Franciscus in beeld als ongedacht theologisch vernieuwer.

– Tekenen in de tijd 207 – 9-15 juli 2023

Vrijdag viel het kabinet. Daarmee is niet alleen een regeringscrisis blootgelegd, maar een maatschappelijke crisis. Wij weten niet meer hoe wij als samenleving vooruit kunnen komen. Erik Borgman stelt dat uitgerekend de theologie hiervoor belangrijke bronnen in huis heeft.

– Tekenen in de tijd 206 – 2-8 juli 2023

Zaterdag werd 150 jaar geleden de slavernij in Nederland en de koloniën afgeschaft. De koning maakte zijn verhoopte excuses, maar zijn toespraak had volgens Erik Borgman meer opvallende elementen. Ook de Nederlandse bisschoppen willen het slavernijverleden onder ogen zien.

– Tekenen in de tijd 205 – 25 juni-1 juli 2023

Vrijdag 23 juni waren vertegenwoordigers van dominicaanse plekken in Nederland samen om zich te bezinnen op de dominicaanse zending. Getrouw aan het ordesdevies oogstten zij de vruchten van hun contemplatie en dachten na over het delen van het gecontempleerde. Erik Borgman doet verslag.

– Tekenen in de tijd 204 – 18-24 juni 2023

Vorige week was er in Rotterdam een Mariabedevaart, een tocht langs plaatsen die iets zeggen over of tonen van Maria, de moeder van Jezus. Een toespraak van dominicaan Richard Steenvoorde bij deze gelegenheid zette Erik Borgman opnieuw over Maria aan het denken.

– Tekenen in de tijd 203 – 11-17 juni 2023

Vrijdag 9 juni vond in Montfoort een bijeenkomst plaats in het kader van Space for Grace. Projecten die gericht zijn op vernieuwing en vitalisering van de kerk in Nederland kwamen samen om na te denken over hun eigen missie en de missie van de kerk. Erik Borgman was erbij.

– Tekenen in de tijd 202 – 4-10 juni 2023

Tweede Pinksterdag schreef Erik Borgman over sociale media en de effecten van een gewelddadig gebruik daarvan. Op dezelfde dag bracht de Vaticaanse Dicasterie voor de Communicatie een document uit over het gebruik van sociale media.

– Tekenen in de tijd 201 – 28 mei-3 juni 2023

De vrijdag vóór Pinksteren vertelde dominicanes Catharina Al in het Huis van Dominicus over de dominicaanse mystica Catharina van Siena. Zij plaatste haar midden in het denken van haar tijd. Erik Borgman leidde het nagesprek en was met de andere aanwezigen onder de indruk.

– Tekenen in de tijd 200 – 21-27 mei 2023

Afgelopen week was Erik Borgman op Schiermonnikoog. Voor vakantie, maar ook om te denken en te spreken over de plaats van het religieuze leven. In zijn eigen bestaan, maar ook in dat van de kerk en de wereld. Er dient zich in zijn ogen langzaam maar zeker een perspectief aan.

– Tekenen in de tijd 199 –  14-20 mei 2023

We leven in de seculiere cultuur. Daarin is geloof een keuze: cultureel gesproken is geloof niet nodig. Erik Borgman twijfelt steeds meer aan deze voorstelling van zaken. Zijn de problemen waar onze cultuur op botst, wel op te lossen zonder geloof in God? Sommigen menen van niet.

– Tekenen in de tijd 198 – 7-13 mei 2023

Deze zondag preekte Erik Borgman in Zwolle. Hij hoorde zichzelf zeggen dat de toekomst van de kerk niet afhangt van wat wij behouden, maar van de vrijheid waarmee wij de toekomst ontvangen die onmogelijk leek, maar ons gegeven blijkt te worden. Dit geldt ook in eigen huis.

– Tekenen in de tijd 195 – 16-22 april 2023

Afgelopen zaterdag hield Erik Borgman een lezing over de manier waarop wij hier zouden kunnen omgaan met de oorlog in Oekraïne. Hij bepleitte aandacht, met name ook voor niet gehoorde stemmen en herontdekte het belang van het gebed om dit vol te houden.

– Tekenen in de tijd 197 – 30 april-6 mei 2023

Met 4 en 5 mei voor de deur vestigt Erik Borgman de aandacht op twee documentaires. De ene vult ons beeld over de Duitse bezetting en het verzet daartegen aan. De andere vertelt het verhaal van de staat Israël met haar spanningen en problemen als erfenis van de Shoah.

– Tekenen in de tijd 196 – 23-29 april 2023

Nu 4 en 5 mei naderen verdiept Erik Borgman zich in de dominicaan Dominique Pire, die in 1958 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg. Hij zette zich in voor degenen die door de Tweede Wereldoorlog ontheemd waren. Hij meende dat de beste vredesopbouw het verlichten van lijden was.

– Tekenen in de tijd 194 – 9-15 april 2023

Dit jaar deden de rooms-katholieken officieel mee met de traditionele Paasjubel op het Utrechtse Domplein. Volgens Erik Borgman deed de kerk daar wat zij bij uitstek moet doen: mensen aanspreken in hun onvermogen tot ongeloof en zich neer te leggen bij vermeend voldongen feiten.

– Tekenen in de tijd 193 – 2-9 april 2023

Dit jaar bidden wij in Utrecht-West de Kruisweg op twee manieren. Zoals elk jaar in onze kerk, maar dit jaar ook op straat bij plaatsen van lijden en hulp bij de strijd ten gunste van het leven: de Kruisweg van Barmhartigheid. Erik Borgman legt uit hoe beide elkaar versterken en dragen.

– Tekenen in de tijd 192 – 26 maart-1 april 2023

Het evangelie van deze zondag zegt dat Jezus huilde bij het graf van zijn vriend Lazarus. Erik Borgman ontdekte dat zijn tranen de menselijke gestalte zijn van zijn goddelijke kracht ten leven. Het werd voor hem een sleutel om beter te kunnen nadenken over de oorlog in Oekraïne.

– Tekenen in de tijd 191 – 19-25 maart 2023

Het weekend na de opzienbarende Provinciale Statenverkiezingen is het feest van Sint-Jozef. Volgens Erik Borgman is de timmerman uit Nazaret zowel verbonden met de BBB-stemmers als met de ecologische beweging. Hij bidt dat Jozef ons helpt de tegenstellingen te overwinnen.

– Tekenen in de tijd 190 – 12-18 maart 2023

Aan het begin van de Boekenweek reflecteert Erik Borgman over de Bijbel en de vele andere boeken. Ze moeten volgens hem de vrijheid hebben te zeggen wat zij menen dat gezegd moet worden. Opdat zij ons steeds opnieuw onszelf leren kennen en wij kunnen veranderen.

– Tekenen in de tijd 189 – 5-11 maart 2023

Zondag 5 maart is de tweede zondag in de veertig dagen naar Pasen. We lezen in de liturgie hoe Abram de opdracht krijgt weg te trekken. Erik Borgman meent dat deze opdracht ook voor ons geldt: weg uit wat ons belet om te zien wat ons wordt gegeven en in te gaan op wat ons wordt gevraagd.

– Tekenen in de tijd 188 – 26 februari-4 maart 2023

Zondag 19 februari overleed Truus Aarsman-Pauw. Op vrijdag 24 februari was haar uitvaart. Erik Borgman gedenkt een ‘bijzonder gewoon mens’ met een rotsvast Godsgeloof, die in Jezus een kompas had dat haar de weg wees door het leven. Daarvan getuigde ze nog in haar uitvaart.

– Tekenen in de tijd 187 – 19-25 februari 2023

Komende week is het Aswoensdag. De nacht van donderdag op vrijdag is het een jaar geleden dat de Russische invasie in Oekraïne begon. Erik Borgman brengt de bekering, waartoe Aswoensdag oproept, in verband met de lessen die het uitbreken van de oorlog ons leert.

– Tekenen in de tijd 186 – 12-18 februari 2023

Zaterdag 11 februari was het Huis van Dominicus medeorganisator van een dag voor mensen actief in de diaconie. Erik Borgman sprak ze toe. Kerkelijke inzet voor menselijke waardigheid en tegen armoede is een licht dat het verdient op de kandelaar te worden gezet. Het vuur laaide op.

– Tekenen in de tijd 185 – 5-11 februari 2023

Maandag 30 januari werd het driejaarlijkse rapport gepresenteerd over de bijdrage van de kerken aan de strijd tegen armoede. Erik Borgman vergelijkt deze inzet met het ophalen van het vuilnis: het geldt als vanzelfsprekend en je ziet het pas als het niet meer gebeurt. Maar het is essentieel.

– Tekenen in de tijd 184 – 29 januari-4 februari 2023

Zeven mensen uit het Huis van Dominicus waren zaterdag op bezoek bij een project in Brussel. Doel was opdoen van inspiratie voor het werk in Utrecht. Voor Erik Borgman werden zij vooral bepaald bij dat waarop elk kerkzijn een antwoord is: Gods verborgen aanwezigheid.

– Tekenen in de tijd 183 – 22-28 januari 2023

Vorige week was Erik Borgman op een Europees congres over het synodaal proces in de kerk. Het congres maakte voor hem de voortgang van het proces goed zichtbaar, maar liet ook zien wat stagneert. Hij deed er een toegespitste opdracht op voor het Huis van Dominicus.

– Tekenen in de tijd 182 – 15-21 januari 2023

Op een conferentie over het synodaal proces denkt Erik Borgman aan de blokkade voor een open gesprek over de situatie en de toekomst in het verleden. Die had voor hem vergaande gevolgen. Hij is opgetogen over de mogelijkheid tot bekering die het synodale proces biedt.

– Tekenen in de tijd 181 – 8-15 januari 2023

Afgelopen donderdag was de begrafenis van emeritus-paus Benedictus XVI. Tien jaar geleden trad Joseph Ratzinger terug en Erik Borgman meent dat de sfeer in de kerk ingrijpend veranderd is. Hij pleit ervoor de nalatenschap van de vorige paus in dit licht opnieuw te bezien.

– Tekenen in de tijd 180 – 1-7 januari 2023

Op 30 december publiceerde Trouw een katern met foto’s van de Nederlandse fotograaf Eddy van Wessel. Ze leggen het dagelijks leven in het door oorlog verwoeste Oekraïne vast. Voor Erik Borgman getuigen ze van hoop, en daarmee van Gods macht, die ons de toekomst in draagt.

2022

– Tekenen in de tijd 179 – 25-31 december 2022

De in Oekraïne geboren kunstenaar Irenaeus Yurchuk plaatste de geboorte van Jezus te midden van de ruïnes van een stad. Een Oekraïense stad, ongetwijfeld. Erik Borgman herkent erin de essentie van de kerstboodschap: de ondergang van alle oorlogstuig brengt de vrede aan het licht.

– Tekenen in de tijd 178 – 18-24 december 2022

Ter voorbereiding op kerstmis heeft Erik Borgman zich enkele dagen teruggetrokken op Schiermonnikoog. De bedoeling is dat door een andere omgeving en een afwijkende dagritme zich nieuwe inzichten aandienen. Het nieuwe laat zich echter niet dwingen, alleen verwachten.

– Tekenen in de tijd 177 – 11-17 december 2022

Zaterdag 10 december werden twee jonge dominicanen gewijd, de ene tot diaken en de andere tot priester. Erik Borgman was aanwezig en reflecteert, naar aanleiding van wat hij meemaakte en zijn gevoelens erbij, op de betekenis en de rol van het priesterschap in de kerk.

– Tekenen in de tijd 176 – 4-10 december 2022

Woensdag spreekt Erik Borgman met dominee Willem Roskam van de Domkerk, naar aanleiding van het nieuwste boek van Tomáš Halík over Gods verlangen het kwetsbare mensenzijn te delen. Het is de ultieme Kerstboodschap: ons bestaan is voor God van oneindige waardigheid.

– Tekenen in de tijd 175 – 27 november-3 december 2022

Vanaf de eerste zondag van de advent staat tijdens het getijdengebed een nieuwe icoon in de Dominicuskerk. Erik Borgman staat stil bij deze afbeelding van de Moeder Gods van het Teken. Zij verzinnebeeldt de kerk, de troost die zij biedt en de verantwoordelijkheid die geloof impliceert.

– Tekenen in de tijd 174 – 20-26 november 2022

De Duitse socioloog Hartmut Rosa publiceerde onlangs een boekje met de titel: Democratie heeft religie nodig. Erik Borgman presenteert de redenen die hij geeft en ervaart het boekje als steun in de rug. Wie religieus is, levert een eigensoortige en onvervangbare bijdrage aan de samenleving.

– Tekenen in de tijd 173– 13-19 november 2022

Deze zondag was het de Werelddag van de Armen. Erik Borgman bericht over het beeld van de thuisloze Jezus dat in Amsterdam werd onthuld en over het schrijven van paus Franciscus over de betekenis van armoede. Niet alleen als roep om hulp, maar ook als aansporing tot bekering.

– Tekenen in de tijd 172 – 6-12 november 2022

Op 11 november, het feest van Sint-Maarten, zal Erik Borgman in de Utrechtse Domkerk een lezing geven. Martinus deelde als Romeins soldaat zijn mantel met een bedelaar. Maar hij heeft ons aanzienlijk meer te vertellen dan dat we goed moeten zijn voor minderbedeelden.

– Tekenen in de tijd 171 – 30 oktober-6 november 2022

Erik Borgman sprak afgelopen week bij de presentatie van een verhelderend en aanstekelijk boek over het dagelijks bidden van de getijden. Op  verschillende plaatsen wordt deze vorm van bidden opnieuw ontdekt, maar wat gebeurt er dan eigenlijk? Een getuigenis uit eigen ervaring.

– Tekenen in de tijd 170 – 23-29 oktober 2022

17 oktober stierf de Zuid-Afrikaanse dominicaan en antiapartheidsactivist Albert Nolan. Voor Erik Borgman was hij een belangrijk theologisch en spiritueel leermeester. Hij presenteert enkele lijnen uit zijn denken, bij wijze van eerbetoon.

– Tekenen in de tijd 169 – 16-22 oktober 2022

Vrijdag 14 oktober kwamen vertegenwoordigers van vernieuwende projecten in de Nederlandse Rooms-Katholieke Kerk samen in het Huis van Dominicus. Te midden van verdamping en afbraak wordt gebouwd en wordt er gewerkt aan nieuwe wijn. Erik Borgman doet verslag.

– Tekenen in de tijd 168 – 9-15 oktober 2022

Op 4 oktober, het feest van Franciscus, bracht het Vaticaan voor het eerst op YouTube een film van tachtig minuten uit. Aansluitend bij de encycliek Laudato si’ wordt duidelijk dat de strijd tegen de ecologische crisis nieuwe verbindingen noodzakelijk maakt. Erik Borgman liet zich verrassen.

– Tekenen in de tijd 167 – 2-8 oktober 2022

Aan het begin van de rozenkransmaand oktober las Erik Borgman een boek waarin Mariaverering, het bidden van de rozenkrans en Lourdes centraal staan. Zijn collega Fred van Iersel schrijft ‘met de dood voor ogen’ over waar een mens echt van leeft: barmhartige ogen.

– Tekenen in de tijd 166 – 25 september-1 oktober 2022

Afgelopen week was het Vredesweek. De afsluitende oecumenische viering in de Dominicuskerk had als thema de verbondenheid tussen de generaties in de inzet voor vrede. In Assisi dachten drie dagen lang jongeren van over de hele wereld na over een economie die vredelievend is. Vrede is geen ideaal, maar een concrete omgang met elkaar als kwetsbare schepselen. Erik Borgman bericht.

– Tekenen in de tijd 165 – 18-24 september 2022

Deze zondag was de Sint-Martinusparochie bijeen voor de jaarlijkse parochiedag. Na afloop van de eucharistieviering waren er workshops over de betekenis van de kerk voor de Utrechtse samenleving. Erik Borgman denkt in de lijn van paus Franciscus na over deze gelovige bijdrage.

– Tekenen in de tijd 164 – 11-17 september 2022

21 jaar na Nine Eleven treft het Erik Borgman dat media ons een overzichtelijke wereld voor willen houden die om ons draait. Volgens hem gaat het er juist niet om op te gaan in je eigen wereld, maar dat er een nieuwe wereld open gaat die het ons mogelijk maakt nieuw te worden.

– Tekenen in de tijd 163 – 4-10 september 2022

Allerhande seizoenen worden geopend. Erik Borgman constateert dat het evangelie radicale vernieuwing vraagt. In een samenleving die steeds verder lijkt vast te lopen, is dat goed nieuws. De vraag is echter of wij erop kunnen ingaan. Zit de gewenning aan het oude niet in de weg?

– Tekenen in de tijd 162 – 28 augustus-3 september 2022

In Rotterdam begon zaterdag het nieuwe seizoen met een bijzonder programma. Voornaamste ingrediënten: Dantes Divina Commedia en hedendaagse jazzmuziek. Erik Borgman vervulde een klein rolletje op deze bijzondere avond. Komend seizoen hopelijk ook in het Huis van Dominicus.

– Tekenen in de tijd 161 – 21-27 augustus 2022

Van 16 juli tot 8 augustus hielden de broeders dominicanen kapittel, van 12 tot 17 augustus was een assemblee van Europese lekendominicanen. Beide bijeenkomsten gingen over verkondiging in de hedendaagse wereld. Erik Borgman haalt enkele inspirerende reflecties naar voren.

– Tekenen in de tijd 160 – 14-20 augustus 2022

Erik Borgman is met de familie een weekje op vakantie. In de relatieve koelte van het bos denkt hij na over klimaatverandering en Jezus’ uitspraak dat Hij vuur op aarde is komen brengen. Is er verband tussen het vuur van de bosbranden in Amerika en Australië en het vuur van de Geest?

– Tekenen in de tijd 159 – 7-13 augustus 2022

Zondag 7 augustus vierden we in het Huis van Dominicus het Dominicusfeest. Erik Borgman zet bij deze gelegenheid uiteen hoe het Huis van Dominicus in het spoor van zijn patroon verder wil gaan: door te bouwen aan de kerk van de toekomst met iedereen die daaraan wil bijdragen.

— Tekenen in de tijd 158 – 31 juli-6 augustus 2022

Deze week bezocht paus Franciscus Canada. Hij betuigde spijt over de rol die de kerk heeft gespeeld in de mishandeling en de dood van talloze kinderen uit de inheemse volken. Erik Borgman bericht hoe de paus omgaat met deze zwarte bladzijde uit de kerkgeschiedenis.

– Tekenen in de tijd 157 – 24-30 juli 2022

Afgelopen zaterdag was het feest van Birgitta van Zweden. 11 juli was het feest van Benedictus en 9 augustus dat van Edith Stein. Alle drie zijn zij patro(o)n(es) van Europa. Erik Borgman gaat op zoek naar de achtergronden van deze titel en de betekenis van hun patronaat voor vandaag.

– Tekenen in de tijd 156 – 17-23 juli 2022

Het is alsof wat er gebeurt en is gebeurd, niet echt tot ons doordringt en ons niet raakt, meent Erik Borgman. Dit geldt ook voor hemzelf. Paus Franciscus sprak in het jaar van zijn aantreden over ‘globalisering van de onverschilligheid’. Hoe kunnen wij onze ongevoeligheid doorbreken?

– Tekenen in de tijd 155 – 10-16 juli 2022

In een recent document legt paus Franciscus uit dat de eucharistie de uitdrukking is van Jezus’ verlangen zichzelf te delen. Niet wie mag worden toegelaten is de vraag, maar of iedereen zich wel weet uitgenodigd. Erik Borgman ziet het als een belangrijke en verrassende aanzet.

– Tekenen in de tijd 154 – 3-9 juli 2022

1 juli werd Ketikoti gevierd, het einde van de slavernij. Erik Borgman was deel van een discussie over de omgang met vermeende sporen van rassenonderdrukking. Hij pleit tegen het verwijderen ervan en voor het uithouden van pijn en schaamte. Met het oog op de noodzakelijke bekering.

– Tekenen in de tijd 153 – 26 juni-2 juli 2022

‘De vossen hebben een hol, en de vogels van de hemel een nest, maar de Mensenzoon kan nergens het hoofd neerleggen’. Dit woord van Jezus sluit direct aan bij de situatie waarin de kerk verkeert. Wij moeten die niet willen verhelpen, stelt Erik Borgman. Wij moeten die accepteren.

– Tekenen in de tijd 152 – 19-25 juni 2022

Waar is de kerk? Zij leidt in onze streken een verborgen bestaan en media zien haar niet. Erik Borgman stelt echter dat het ook in de kerk zelf nodig is anders te kijken. We moeten de kerk zien in het krakkemikkige zootje dat met vallen en opstaan een weg naar de toekomst zoekt.

– Tekenen in de tijd 151 – 12-18 juni 2022

Op het feest van de drie-eenheid getuigt Erik Borgman van Gods creatieve wijsheid. Zij maakt de schepping steeds weer nieuw en neemt mensen in deze creatieve vernieuwing op. Vandaaruit komen ook het overlijden en de uitvaart ter sprake van dominicanes Holkje van der Veer.

– Tekenen in de tijd 150 – 5-11 juni 2022

Met vakantie op Schiermonnikoog vierde Erik Borgman Pinksteren met de trappisten en karmelieten die daar wonen. Hij las over de geestkracht van zwarte vrouwen die er in de Verenigde Staten ondanks grote tegenwerking in slaagden religieuzen te worden. Een Pinkstergetuigenis.

– Tekenen in de tijd 149 – 29 mei-4 juni 2022

Zondag 29 mei ontving Hermen van Dorp, coördinator van het Huis van Dominicus, het vormsel. Zo werd hij opgenomen in de Rooms-Katholieke Kerk. Erik Borgman staat erbij stil en wenst Hermen toe dat hij op zijn tijd gedragen wordt zoals hij probeert anderen te dragen.

– Tekenen in de tijd 148 – 22-28 mei 2022

Aan het begin van de week van Jezus’ hemelvaart wordt het wachten op de Heilige Geest intensiever. Erik Borgman denkt na over deze Helper. Willen we haar uitwerking wel echt in de wereld en de kerk? Of hebben we de illusie dat we zelf wel weten welke koers te varen?

– Tekenen in de tijd 147 – 15-21 mei 2022

Nu de situatie in Europa opnieuw lijkt te vragen om een adequaat moreel kompas, is de gedachtenis van de deze zondag heiligverklaarde Titus Brandsma van betekenis, meent Erik Borgman. Hij zocht geen grootse daden, maar wilde eenvoudige dingen op grootse wijze doen.

– Tekenen in de tijd 146 – 8-14 mei 2022

Erik Borgman denkt op de vierde zondag van Pasen, Roepingenzondag, na over de roeping van de kerk: het evangelie zo laten resoneren dat het aanstekelijk werkt. Een dit weekend onthuld schilderij van Egbert Modderman maakt duidelijk dat het de dominicaanse roeping bij uitstek is.

– Tekenen in de tijd 145 – 1-7 mei 2022

‘Van God los’ heet de tentoonstelling over de jaren zestig in het Catharijneconvent. In de bijbehorende verhalen staat echter niet het afstand nemen van God centraal, maar nieuw engagement. Erik Borgman vraagt zich af waarom dat niet doorwerkte, terwijl dat hem inspireerde.

– Tekenen in de tijd 144 = 24-30 april 2022

Op Beloken Pasen vierden drie kinderen hun eerste communie in de Dominicus. Erik Borgman preekte elders, maar er waren verbindingen. De centrale boodschap dat we door God in Jezus worden uitgenodigd het leven te ontvangen en te geven. En dat wij dat steeds weer moeten horen.

– Tekenen in de tijd – 17-23 april 2022

Op de ochtend van Goede Vrijdag was Erik Borgman in de Catharinekathedraal in de stad. Ingeklemd tussen de lauden en de Kruisweg sprak hij er de leraren van het Sint-Gregoriuscollege toe. De bijeenkomst had iets van een vervroegde Pasen, niet alleen vanwege het mooie weer.

– Tekenen in de tijd 142 – 10-16 april 2022

Aan de vooravond van Palmzondag sprak Erik Borgman in Ede voor kerken die ontslagen gevangenen een thuis willen bieden. Het bepaalde hemzelf bij waar het in de kerk om gaat: om geloof, hoop en liefde die nodig zijn om te leven. Dat is wat Jezus van Godswege met ons deelt.

– Tekenen in de tijd 141 – 3-9 april 2022

Dit weekend sloot katholiek Utrecht de eerste fase af van het zogenoemde synodaal proces. Erik Borgman is blij met de gevoerde gesprekken, maar miste toch ook iets: de diepe zekerheid dat het evangelie hoe dan ook van betekenis is en het verdient er al je kaarten op te zetten.

– Tekenen in de tijd 140 – 27 maart-2 april 2022

Zondag bezocht Erik Borgman de 54ste verjaardag van Sant’Egidio in Amsterdam. Hij leerde daar naar eigen zeggen hoe je als gemeenschap missionair kunt zijn: door met overtuiging het goede te doen, ook als het niet lijkt te helpen. Tot lof van Gods goedheid.

– Tekenen in de tijd 139 – 20-26 maart 2022

Afgelopen nacht van vrijdag op zaterdag waakten mensen in het Huis van Dominicus om het lot van vluchtelingen te gedenken. Naar aanleiding van gedichten van de van oorsprong Oekraïense dichter Ilya Kaminsky vraagt Erik Borgman naar de reden en de werking van deze gedachtenis.

– Tekenen in de tijd 138 – 13-19 maart 2022

In deze tijd van oorlog is het evangelie van deze zondag over Jezus’ gedaanteverandering op de berg voor Erik Borgman zeer verhelderend. Zowel troostend als beangstigend: willen we ons leven onder deze omstandigheden bewaren, moeten we opgeven wat we denken dat het is.

– Tekenen in de tijd 137 – 6-12 maart 2022

De oorlog in Oekraïne is inmiddels een oorlog van de hele wereld. De eensgezinde verontwaardiging van vrijwel iedereen lijkt steeds minder uit te maken en iedere dag overschrijdt de Russische wreedheid een nieuwe grens. Erik Borgman neemt zijn toevlucht tot het gebed.

– Tekenen in de tijd 136 – 27 februari-5 maart 2022

Sinds donderdagochtend is het ineens oorlog in Europa. Erik Borgman vraagt zich af waarom hij het gevoel heeft dat dit ‘onze’ oorlog is. Het leidt tot een pleidooi voor een weer meer expliciet christelijke vredesbeweging die aandacht heeft voor een spiritualiteit van rechtvaardige vrede.

– Tekenen in de tijd 135 – 20-26 februari 2022

Het Huis van Dominicus doet onderzoek naar plekken van kerkvernieuwing in Nederland. Samen met Hermen van Dorp en theologiestudent Paul van Hamsvoort was Erik Borgman afgelopen vrijdag bij KISI-Kids in Helmond. Een impressie van een project dat veel te weinig bekend is.

– Tekenen in de tijd 134 – 13-19 februari 2022

Het Huis van Dominicus doet onderzoek naar plekken van kerkvernieuwing in Nederland. Samen met Hermen van Dorp en theologiestudent Paul van der Hamsvoort ging Erik Borgman afgelopen vrijdag naar Unbound in de Maria Geboortekerk in Nijmegen. Een eerste impressie.

– Tekenen in de tijd 133 – 6-12 februari 2022

Gelovig overleggen is iets anders dan overleggen over het geloof. Het wereldwijde synodale proces, dat op initiatief van paus Franciscus is gestart, vraag om eigen vormen. Erik Borgman doet verslag van de eerste ervaringen met het synodaal proces in de Utrechtse stadsparochie.

– Tekenen in de tijd 132 – 30 januari-5 februari 2022

De armen en kwetsbaren weten hoe de samenleving echt is. Aan de hand van de zaterdagbijlage van Trouw overweegt Erik Borgman het inzicht dat zij geven. Dat wij terug moeten naar het vanzelfsprekende: mensen hebben betrokkenheid nodig. Ze moeten echt worden gezien.

– Tekenen in de tijd 131 – 23-29 januari 2022

Debatcentrum De Balie wil een kerkgenootschap worden, om ondanks corona open te kunnen. Er zijn inderdaad verbanden tussen een debatcentrum en de kerk. Erik Borgman verkent ze en pleit voor een gesprek over het belang van godsdienst. Als vermogen Gods licht te laten schijnen.

– Tekenen in de tijd 130 – 15-22 januari 2022

Vandaag begint de Bidweek voor de Eenheid van de Christenen. Gisteren organiseerde de EO en de PKN en nog enkele organisaties een Nationaal Gebed tegen de onderlinge verdeeldheid. Erik Borgman leverde een kleine bijdrage vanuit onze Mariakapel, maar houdt zijn aarzelingen.

– Tekenen in de tijd – 9-15 januari 2022

Vanwege corona is er geen nieuwjaarsreceptie in het Huis van Dominicus. Erik Borgman gebruikt daarom voor deze keer zijn wekelijkse column om zich tot iedereen te richten die zich bij het Huis van Dominicus betrokken voelt. In plaats van een Nieuwjaarstoespraak.

– Tekenen in de tijd 128 – 2-8 januari 2022

Afgelopen week las Erik Borgman het boek uit van Michel Serres, waaraan hij met Kerst begon. Het bevat een opmerkelijke uitleg van Jezus als verlosser uit onze verslaving aan geweld. Cynisme is comfortabeler, maar dit is een boodschap van verlossing. Als nieuwjaarswens.

– Tekenen in de tijd 131 – 23-29 januari 2022

Debatcentrum De Balie wil een kerkgenootschap worden, om ondanks corona open te kunnen. Er zijn inderdaad verbanden tussen een debatcentrum en de kerk. Erik Borgman verkent ze en pleit voor een gesprek over het belang van godsdienst. Als vermogen Gods licht te laten schijnen.

– Tekenen in de tijd 130 – 15-22 januari 2022

Vandaag begint de Bidweek voor de Eenheid van de Christenen. Gisteren organiseerde de EO en de PKN en nog enkele organisaties een Nationaal Gebed tegen de onderlinge verdeeldheid. Erik Borgman leverde een kleine bijdrage vanuit onze Mariakapel, maar houdt zijn aarzelingen.

– Tekenen in de tijd – 9-15 januari 2022

Vanwege corona is er geen nieuwjaarsreceptie in het Huis van Dominicus. Erik Borgman gebruikt daarom voor deze keer zijn wekelijkse column om zich tot iedereen te richten die zich bij het Huis van Dominicus betrokken voelt. In plaats van een Nieuwjaarstoespraak.

– Tekenen in de tijd 128 – 2-8 januari 2022

Afgelopen week las Erik Borgman het boek uit van Michel Serres, waaraan hij met Kerst begon. Het bevat een opmerkelijke uitleg van Jezus als verlosser uit onze verslaving aan geweld. Cynisme is comfortabeler, maar dit is een boodschap van verlossing. Als nieuwjaarswens.

2021

– Tekenen in de tijd 127 – 26 december 2021-1 januari 2022

Tijdens de kerstdagen leest Erik Borgman het laatste boek van de Franse wetenschapsfilosoof Michel Serres. Serres schrijft dat de westerse cultuur zou zich nieuwe wegen moet laten wijzen door het verhaal van de Wijzen uit het Oosten die Maria, Jozef en Jezus bezoeken. Als door een ster.

– Tekenen in de tijd 126 – 19-25 december 2021

Aan het begin van een nieuwe lockdown staat de kerstviering in de kerk opnieuw op losse schroeven. Aan de hand van de profeet Jesaja maakt Erik Borgman duidelijk waarom het naar zijn overtuiging hoe dan ook kerstmis wordt en het de moeite waard is dat te vieren.

– Tekenen in de tijd 125 – 12-18 december 2021

Woensdag 8 december overleed onverwacht René Grotenhuis. Erik Borgman had tijdens diens leven veel met hem te maken en wist zich aan hem verwant. Wij mogen geloven dat René in goede handen is, maar het katholieke veld is killer zonder René. Een In Memoriam.

– Tekenen in de tijd 124 – 5-11 december 2021

Wij sluiten ons op in de angst voor corona, stelt Erik Borgman. Zo sluiten wij ons nog verder af van de hoop die naar ons toekomt in migranten die bij en met ons een nieuw leven willen beginnen. Paus Franciscus, deze dagen in Griekenland, probeert ons ervoor juist te openen.

– Tekenen in de tijd 123 – 28 november-4 december 2021

Maandag is het feest van de apostel Andreas. Erik Borgman staat stil bij wat hij ons te zeggen heeft. Hij blijkt geroepen om anderen te roepen, om nieuwe mogelijkheden te zien en aan te wijzen in situaties van hopeloosheid, om dergelijke situaties mede te dragen en te doorstaan.

– Tekenen in de tijd 122 – 21-27 november 2021

Volgens het Johannesevangelie is Jezus gekomen om getuigenis af te leggen van de waarheid. Maar hoe herken je deze getuigenis? Erik Borgman vindt een dominicaans antwoord: door er voortdurend ee in gesprek te zijn. Dan word je door de waarheid overtuigd en groeit zij in jou.

– Tekenen in de tijd 121 – 14-20 november 2021

Het was druk bij de opening van de kunsttentoonstelling bij gelegenheid van het wijdingsjubileum van onze kerk, zaterdag. Bij de viering zondag was het echter extreem stil. Erik Borgman deelt stukken uit zijn overweging die het belang duidelijk maken van het samenkomen.

– Tekenen in de tijd 120 – 7-13 november 2021

De aarde ligt er hier en daar bij alsof er met kapmessen op is ingehakt, suggereert Psalm 74. Wat vraagt dit van ons, vraagt Erik Borgman zich af. Niet zoeken naar technische oplossingen, maar er simpelweg naar streven het goede te doen, antwoordt hij – met Jezus en met Laudato si’.

– Tekenen in de tijd 119 – 31 oktober-6 november 2021

Deze zondag opent de klimaattop in Glasgow. Duurzaamheid is een van de kernthema’s voor het Huis van Dominicus. Erik Borgman onderstreept met paus Franciscus het belang om duurzaamheid persoonlijk te nemen. Het gaat om de vraag of ons waarachtig leven goed is.

– Tekenen in de tijd 118 – 24-30 oktober 2021

Vrijdag presenteerde de LugderKring een glossy met allerhande informatie over deze prediker uit de tweede helft van de achtste eeuw. Erik Borgman sprak bij deze gelegenheid en stelt dat de rondtrekkende missionaris Ludger een voorbeeld kan zijn voor een kerk die toekomst zoekt.

– Tekenen in de tijd 117 – 17-23 oktober 2021

Vandaag begint ook in Nederland officieel het zogenoemde synodale proces, op weg naar de bisschoppensynode van 2023. Onderwerp is het functioneren van de kerk als geleid door de heilige Geest. Erik Borgman legt uit waarom het Huis van Dominicus graag bij dit proces aansluit.

– Tekenen in de tijd 116 – 10-16 oktober 2021

Afgelopen vrijdag ging de Nobelprijs van de Vrede naar twee journalisten. Zij liggen onder vuur, omdat ze doen wat ze moeten doen: feiten onthullen en aandacht vragen voor ongehoorde stemmen. Erik Borgman is dankbaar voor hun geloof in de waarheid die allen vrijmaakt.

– Tekenen in de tijd 115 – 3-9 oktober 2021

Aan de vooravond van het feest van Franciscus van Assisi, gedenkt Erik Borgman diens radicale vrijheid. Franciscus’ liefde voor vrouwe Armoede betekende geen afstand van de wereld, maar innige verbondenheid ermee. Want wie niets heeft, heeft recht te ontvangen wat hij nodig heeft.

– Tekenen in de tijd 114 – 26 september-2 oktober 2021

Is een stevige regering nodig om ons van een klimaatcatastrofe te redden? Dat is slecht nieuws: vrijwel nergens heeft de overheid veel visie. Erik Borgman suggereert dat de strijd tegen de dreigende ecologische ramp overal al wordt gestreden. Door een onzichtbaar leger schimmels.

– Tekenen in de tijd 113 – 19-25 september 2021

Vorige week schreef Erik Borgman al over de Vredesweek, die dit weekend begint. Deze week gaat hij in op de bisschoppensynode van 2023, die gaat over de wijze waarop de kerk zichzelf moet besturen. De bisschoppen zijn gevraagd daarover de komende tijd de gelovigen te peilen.

– Tekenen in de tijd 112 – 12-18 september 2021

11 september herdachten wij de verschrikkelijke aanslag van twintig jaar geleden. Erik Borgman dacht ook terug aan wat volgde. Honderdduizenden slachtoffers van de overtuiging dat de vijand ten koste van alles verslagen moet worden. ‘Heb je vijanden lief’, is het alternatief van Jezus.

– Tekenen in de tijd 111 – 5-11 september 2021

De kerk moet meer ambitie uitstralen, hoor je geregeld. Niet onze eigen ambitie, stelt  Erik Borgman. We worden uitgenodigd ons te laten opnemen in Gods ambitie voor waarheid, goedheid en verbondenheid. Daarvoor mogen wij in het nieuwe seizoen met elan werven.

– Tekenen in de tijd 110 – 29 augustus-4 september 2021

De met Oscars overladen film Nomadland suggereert dat waardig overleven vraagt om een breuk met onze samenleving. Erik Borgman vraagt zich af of dit klopt. Met paus Franciscus ziet hij een alternatief: de uitgeslotenen actief bij ons welkom heten zodat wij leven in een steeds groter wij.

– Tekenen in de tijd 109 – 22-28 augustus 2021

De zoveelste donkere zondagmiddag raakt Erik Borgman verzeild op een website van een geliefd schrijver. Hij wordt getroost door deze broeder in de vreemde eenzaamheid die de eenzaamheid verbrijzelt. Hoe daarvan iets te laten zien in het Huis van Dominicus?

– Tekenen in de tijd 108 – 15-21 augustus 2021

Op het feest van Maria Tenhemelopneming dringt het leed van de wereld zich aan Erik Borgman op. In een oud Mariagebed, het Salve Regina, wordt Maria als koningin gevraagd haar barmhartige ogen op ons tranendal te slaan. Opdat ons onvermogen nederigheid wordt.

– Tekenen in de tijd 107 – 8-14 augustus 2021

Op het feest van Dominicus las Erik Borgman Ramsey Nasrs terechte pleidooi op te houden de mens te poneren als het centrum van de wereld. Maar Nasr lijkt zijn eigen pleidooi niet serieus te kunnen nemen. Een oproep aan verkondigers van de Bijbelse boodschap, meent Borgman.

– Tekenen in de tijd 106 – 1-7 augustus 2021

Komende zondag vieren wij de 800ste sterfdag van Dominicus. Door de coronapandemie en midden in de zomer is het moeilijk om collectief te feesten. Erik Borgman presenteert daarom een boekje van negen korte meditaties over Dominicus van de jonge dominicaan Alexandre Frezzato.

– Tekenen in de tijd 105 – 24-31 juli 2021

Ons onvermogen ons werkelijk te confronteren met wat de coronacrisis met ons heeft gedaan en doet, verontrust Erik Borgman. Hij heeft er deze zondag over gepreekt. Zijn vraag: hoe maken we eindelijk een begin met een verwerking van het heden? Want alleen dan opent zich toekomst.

– Tekenen in de tijd 104 – 18-24 juli 2021

De overstromingen in Nederland, België en Duitsland hebben velen aan het denken gezet over klimaatverandering. Erik Borgman sluit zich hierbij aan en zoekt naar mogelijkheden om te breken met een cultuur die alles tot te gebruiken materiaal maakt, zonder intrinsieke waarde.

– Tekenen in de tijd 103 – 11-16 juli 2021

Dinsdag 7 juli werd misdaadjournalist Peter R. de Vries neergeschoten in Amsterdam. Erik Borgman staat stil bij wat dit blijkt los te maken en vraagt zich af waar dat vandaan komt. We voelen ons machteloos en wij verlangen naar een beschermer. De Vries krijgt die rol.

– Tekenen in de tijd 102 – 4-10 juli 2021

Deze zondag sluiten wij in het Huis van Dominicus het seizoen af. Erik Borgman kijkt terug en vraagt ieder om in de vakantietijd nog eens verder na te denken over wat ons tijdens de coronaperiode nu is overkomen. Valt er iets van te leren – en wat dan? Laat het ons weten!

– Tekenen in de tijd 101 – 27 juni – 3 juli 2021

In het stadion in Boedapest waren ze er nauwelijks, maar ze veranderen het straatbeeld: de regenboogvlaggen. Erik Borgman vindt ze een grote stap vooruit vergeleken met het monochrome oranje of het nationale roodwitblauw en hoopt dat ze blijven. In vele varianten.

– Tekenen in de tijd 100 – 20-26 juni 2021

Zondag mediteerde Erik Borgman in de vespers in de lijn van de Groene theologie waarover Trees van Montfoort eigenlijk zou preken. In Jezus is God bezig de aarde als ons gemeenschappelijk huis te herstellen. Wij worden gevraagd mee te doen. Wat is ons antwoord?

– Tekenen in de tijd 99 – 13-19 juni 2021

Donderdag opende bisschop Gerard de Korte en sprak theoloog Erik Borgman op een landelijke conferentie over de encycliek Laudato sì. Het Huis van Dominicus was mede-organisator. Erik legt het belang uit van verandering van onze verhouding met de niet-menselijke natuur.

– Tekenen in de tijd 98 – 6-12 juni 2021

Deze zondag is het Sacramentsdag. De zaterdag daarvoor werd gemarkeerd dat er inmiddels al een half jaar twee keer per dag de getijden worden gebeden in ons Huis van Dominicus. Erik Borgman brengt beide met elkaar in verband.

– Tekenen in de tijd 97 – 30 mei-5 juni 2021

Vanwege de 800ste sterfdag van Dominicus schreef de paus de dominicanen een brief. Daarin geeft hij zijn visie op de actuele rol van de dominicanenorde in de verkondiging van het evangelie. Erik Borgman ziet er een bevestiging in van de koers van het Huis van Dominicus.

– Tekenen in de tijd 96 – 23-29 mei 2021

Het Pinksterverhaal verloopt stormachtig. De heilige Geest spreekt sinds Pinksteren echter vooral in ons onderlinge overleg, schrijft Gerard Timoner, Magister van de dominicanenorde. Erik Borgman legt uit hoe dominicanen steeds proberen deze Geest ruimte te geven.

– Tekenen in de tijd 95 – 16-22 mei 2021

In deze week op weg naar Pinksteren schrijft Erik Borgman over de heilige Geest. Vaak wordt gedacht dat Zij zich met veel bombarie manifesteert. Maar de Geest werkt vaak verborgen. Door mensen te doen opstaan uit hun schaamte en ze te leren omgaan met hun pijn, bijvoorbeeld.

– Tekenen in de tijd 94 – 9-15 mei 2021

Donderdag is het Hemelvaartsdag. Dan gedenken wij dat het licht dat de aardse Jezus verspreidde, nu vanuit God over de hele aarde schijnt. Erik Borgman legt een verband met de herdenking van de vrijheid, afgelopen week, deze zondag uitlopend op de Europadag.

– Tekenen in de tijd 93 – 2-8 mei 2021

Vooruitkijkend naar 4 en 5 mei vraagt Erik Borgman zich af of wij nog wel weten wat de vrijheid is die wij vieren. Is dat wel de vrijheid om zo min mogelijk rekening met anderen te hoeven houden? Of gaat het om de vrijheid bij te dragen aan de toekomst en daaraan jezelf te kunnen toewijden?

– Tekenen in de tijd 92 – 25 april-1 mei 2021

Waartoe is het Huis van Dominicus nu precies geroepen? Het is roepingenzondag en Erik Borgman reflecteert op deze vraag. Je roeping vinden kost soms tijd. Ze heeft te maken met het volgen van het spoor van Jezus, die als goede herder zijn leven inzet voor zijn schapen.

– Tekenen in de tijd 91 – 18-24 april 2021

‘Inclusiviteit’ lijkt een modewoord. Was het daarom dat er zo’n 150 mensen luisterden naar de visie van Erik Borgman op ‘radicale inclusiviteit’? Dat is voor hem geen ideaal, maar uitgangspunt: iedereen die er is, is deel van de samenleving en moet daarom zijn inbreng kunnen hebben.

– Tekenen in de tijd 90 – 11-17 april 2021

“Ga staan waar geen plek is om te staan’: dit Zen-citaat klonk zondag in het Huis van Dominicus. Voor Erik Borgman drukt het de kern uit van religie in christelijke zin. Religie doorbreekt alle heldere scheidingen. Zelfs die tussen dood en leven, zo weten wij sinds Pasen.

– Tekenen in de tijd 89 – 4-10 april 2021

Pasen roept op tot geloof dat niet de dood, maar het leven door de dood heen het laatste woord heeft. Erik Borgman stelt dat dit betekent dat opstanding niet zonder herinnering aan lijden kan en dat we met elkaar kunnen delen wat hoop geeft. Juist als het leven ons moeilijk valt.

– Tekenen in de tijd 88 – 28 maart-3 april 2021

We staan aan het begin van de Goede Week waarin wij gedenken dat Jezus de dood overwint door zich er niet aan te onttrekken. Erik Borgman brengt dit in verband met zijn eigen schrik toen hij even dacht misschien COVID-19 te hebben en met bredere vragen rond leven en dood.

– Tekenen in de tijd 87 – 21-27 maart 2021

De coronacrisis bepaalt ons nu al een jaar bij de weerbarstigheid van het leven. In de veertigdagentijd trainen we ons in het geloof dat in deze weerbarstigheid betekenis schuilt. Erik Borgman staat stil bij de vraag wat dat betekent, filosofisch en theologie, maar ook praktisch.

– Tekenen in de tijd 86 – 14-20 maart 2021

Bij het begin van de week waarin wij een nieuwe Tweede Kamer kiezen, signaleert Erik Borgman enkele initiatieven die gericht zijn op een betere toekomst. Van de hele aarde, van de mensen die van de gevolgen van onze omgang ermee het meest te lijden hebben, en zo van onszelf.

– Tekenen in de tijd 85 – 7-13 maart 2021

De paus is op bezoek in Irak, dat zich met moeite herstelt van de oorlog. Erik Borgman was in 2017 in Irak en herkent veel in de beelden, met name de ontroerende combinatie van formalisme en informaliteit. De paus is zo echt de gast van de Irakezen en bidt met en voor hen om vrede.

– Tekenen in de tijd 84 – 28 februari-6 maart 2021

De coronapandemie duurt inmiddels een jaar. Het is een kwaad dat zich maar niet laat verslaan. Erik Borgman denkt na over het overweldigende van het kwaad en over zijn onvermijdelijkheid. Ook in onszelf nestelt het zich. Kunnen wij deze naar het schijnt onverslaanbare vijand wel aan?

– Tekenen in de tijd 83 – 21-27 februari 2021

Corona moet niet alleen bestreden worden. We leven er mee en in en dat confronteert ons met het feit dat onze kwetsbaarheid niet te bestrijden valt. Erik Borgman mediteert hierover in relatie met de veertigdaagse voorbereiding op weg naar Pasen, die afgelopen woensdag begonnen is.

– Tekenen in de tijd 82 – 14-20 februari 2021

Bij het tweede carnaval op rij dat niet doorgaat, schrijft Erik Borgman over de noodzaak tot zelfspot. Het is de voorbereiding op spijt over ons onvermogen los te laten. Onze hardnekkige pogingen het vertrouwde vast te houden maakt het onmogelijk dat wij worden vastgehouden.

– Tekenen in de tijd 81 – 7-13 februari 2021

Hardop roepen dat het zo echt niet langer gaat: het kan erg helpen om de lastige momenten van de coronatijd door te komen. Daarvoor is geloof nodig dat je gehoord wordt. Wij geloven dat God hoort, maar wat dat betekent, kunnen wij volgens Erik Borgman alleen leren door elkaar te horen.

– Tekenen in de tijd 80 – 31 januari-6 februari 2021

Dinsdag zijn er in het Huis van Dominicus opnamen voor een eerste online-aflevering van ‘Jonge Hemelbestormers’. Nadia Kroon gaat met Erik Borgman in gesprek over haar religieuze ontwikkeling. Ook als alles lijkt te stagneren, gaat Gods weg met mensen verder.

– Tekenen in de tijd 79 – 24-30 januari 2021

Deze zondag was het in de Rooms-Katholieke Kerk de Zondag van de Heilige Schrift en begon de Maand van de Bijbel. Erik Borgman laat zich door paus Franciscus verleiden op verrassende manier theologisch door te denken over de betekenis van de Bijbel voor geloof en kerk.

– Tekenen in de tijd 78 – 17-23 januari 2021

Vorige week viel het kabinet over de toeslagenaffaire. Erik Borgman onderzoekt wat dit eigenlijk zegt over onze visie op verantwoordelijkheid. Hij bepleit herwaardering van het geweten en meent dat christenen verbonden behoren te zijn in toewijding, als antwoord op Gods liefde.

– Tekenen in de tijd 77 – 10-16 januari 2021

De bestorming van het Capitool in Washington, afgelopen woensdag, was volgens Erik Borgman een gewelddadige uitbarsting van ongeloof. Hij reflecteert van daaruit over geloof en de manier waarop we dat in het Huis van Dominicus willen belichamen. Redelijk. En met overtuiging.

– Tekenen in de tijd 76 – 3-9 januari 2021

Echte vernieuwing komt voort uit wat wij in de coronapandemie hebben herontdekt, stelt paus Franciscus: in onze kwetsbaarheid zijn wij afhankelijk van een cultuur van zorg. Erik Borgman plaats het komend jaar van het Huis van Dominicus in het licht van deze pauselijke boodschap.

2020

– Tekenen in de tijd 75 – 27 december 2020-2 januari 2021

Kerstmis markeert nieuw begin. Hoezeer wij dit ook nodig hebben, we keren steeds terug naar het oude. Toch leven wij van de vrijheid van een steeds nieuwe geboorte. Met paus Franciscus wendt Erik Borgman zich tot filosofe Hannah Arendt om dit opnieuw te ontdekken.

– Tekenen in de tijd 74 – 20-26 december 2020

Nu de coronacrisis zich maar blijft voortslepen, is het moeilijk om oprecht vreugdevol te zijn vanwege het naderende kerstfeest. Toch is het volgens Erik Borgman juist nu bij uitstek zaak om de verborgen redding, en de daarmee verbonden verborgen vreugde, te gedenken.

– Tekenen in de tijd 73 – 13-19 december 2020

Begin van deze maand verscheen Laten we dromen, een lang interview met paus Franciscus. Erik Borgman stelt het boek voor en maakt duidelijk welke inspiratie het geeft. Met de heilige Lucia van Syracuse gedenken wij de draagkracht van het licht, ook als het zich verbergt.

– Tekenen in de tijd 72 – 6-12 december 2020

De kracht van de kerk is dat zij er zomaar is, zegt Bekende Vlaming Rik Torfs in zijn boek De kerk is fantastisch. Erik Borgman werd aangesproken. De kerk is een zooitje en daarom past ze bij ons leven, dat ook vaak een zooitje is. Zij laat in dat zooitje zien dat er meer is dan het zooitje.

– Tekenen in de tijd 71 – 29 november-5 december 2020

De eerste adventzondag is het kerkelijke nieuwjaar. Erik Borgman staat stil bij wat vooruitwijst, ondanks onze bevangenheid door corona. De weg naar de toekomst wordt vaak gewezen door de herinnering aan personen uit het verleden. Zij hebben ons nog altijd iets te zeggen.

– Tekenen in de tijd 70 – 22-28 november 2020

Worden wij gelukkig door verdiensten, of gaat het allereerst om ruimte voor genade? Onverwacht deed deze vraag zich afgelopen vrijdag aan Erik Borgman voor. Gelukkig is velen duidelijk dat het gaat om genade. Niet van wat we verdienen, maar van wat ons gegund wordt, leven wij.

– Tekenen in de tijd 69 – 15-21 november 2020

Het Huis van Dominicus hoopt dat de kerk, die oud en vermoeid lijkt, vruchtbaar zal blijken. Daar willen wij aan bijdragen. Erik Borgman ontdekte deze zondagochtend vroeg in de kerk Maria als Vroedvrouw van de Toekomst. Hij bidt voorhet Huis van Dominicus om haar voorspraak.

– Tekenen in de tijd 68 – 8-14 november 2020

Deze week is het Sint -Maarten. De patroon van Utrecht staat niet alleen voor hulp aan mensen die weinig hebben. Hij leert ook te breken met een verkeerde cultuur. Erik Borgman herinnert bovendien aan een andere Martinus die volgens hem kan helpen de tegenstellingen in de VS te helen.

– Tekenen in de tijd 67 – 1-7 november 2020

Het lijkt alsof de rampen elkaar opvolgen. Recent weer de aardbeving in de Egeïsche Zee. Maar Erik Borgman herinnert aan de blijvende nabijheid van Gods heiligen en de verbinding met onze geliefde doden. Steeds opnieuw worden wij geroepen Gods trouw te verkondigen.

– Tekenen in de tijd 66 – 25-31 oktober 2020

Met de Amerikaanse verkiezingen voor de deur, leest Erik Borgman over de maatschappelijke rol van religie in de Verenigde Staten. Die rol is wat hem betreft soms beangstigend, maar soms ook inspirerend. Zien wij in Europa die bevrijdende rol nog?

– Tekenen in de tijd 65 – 18-24 oktober 2020

De nieuwe ‘gedeeltelijke lockdown’ betekent niet alleen nieuwe maatregelen. Hij nodigt uit na te denken over wat ons nu echt te doen staat. Erik Borgman reflecteert over de dragende visie van het Huis van Dominicus en het fundamenten van de kerk die het wil tonen.

– Tekenen in de tijd 64 – 11-17 oktober 2020

De encycliek Fratelli tutti gaat over de compassie, de liefde. De liefde tot de onbekende, misschien zelfs wel bedreigende ander. Deze liefde laat zich uiteindelijk door niets tegenhouden. Erik Borgman legt uit hoe zij via de weg van de binding naar vrijheid voert.

– Tekenen in de tijd 63 – 4-10 oktober 2020

Deze zondag verscheen de nieuwe encycliek van paus Franciscus, Fratelli tutti. Erik Borgman geeft een korte eerste indruk van dit pleidooi voor betrokkenheid en het doorbreken van grenzen uit naam van een grenzeloos betrokken God. Een troostend document.

– Tekenen in de tijd 62 – 27 september-3 oktober 2020

De belangstelling voor engelen toont het verlangen naar verbinding met de hemel. Dinsdag verkondigt het feest van de aartsengelen dat deze verbinding er is. Erik Borgman meent echter dat deze pas echt gerealiseerd kan worden als we andere verbindingen opgeven.

– Tekenen in de tijd 61 – 20-26 september 2020

We moeten weg van de waan van de dag, vindt Erik Borgman na troonrede en algemene beschouwingen. Ons opnieuw laten dragen door de lange adem van de levende traditie die hoop laat ontspringen in schijnbaar hopeloze situaties. Daarbij helpt het getijdengebed.

– Tekenen in de tijd 60 – 13-19 september 2020

Gods barmhartigheid geeft mensen na gemaakte fouten steeds de kans opnieuw te beginnen. Maar de manier waarop wij proberen te verbergen dat er fouten worden gemaakt, suggereert volgens Erik Borgman dat we dat niet echt geloven. Tot onze schade en schande.

– Tekenen in de tijd 59 – 6-12 september 2020

We verlangen ernaar de coronatijd achter ons te laten. Dat lukt nog niet echt, maar we maken een nieuw begin. Erik Borgman staat stil bij het begin dat steeds opnieuw wordt gemaakt en waarvan wij getuigen mogen zijn. Hij hoopt en bidt erdoor te worden aangestoken.

– Tekenen in de tijd 58 – 30 augustus-5 september 2020

Bij het begin van het nieuwe werkjaar vraagt Erik Borgman zich af welk wereldbeeld het Huis van Dominicus met zijn activiteiten eigenlijk uitstraalt. Hopelijk dragen ze bij aan een cultuur van betekenisvolheid, die vertrouwen heeft en geeft in de wereld en een rem zet op onze controledrift.

– Tekenen in de tijd 57 – 22-29 augustus 2020

Wie ben ik in jullie ogen? Ben ik wel iemand in jullie ogen? Mensen vragen het steeds weer aan elkaar. Volgens Erik Borgman is het juiste antwoord: nieuwsgierigheid. Wij weten niet wie anderen zijn. Laten we ze uitnodigen het te laten weten. Opdat we ook God beter leren kennen.

– Tekenen in de tijd 56 – 16-22 augustus 2020

‘Take this heart and make it break’, liet minister Schouten in Zomergasten Bono zingen. Met een gebroken hart moeten wij de oorlog in Nederlands-Indië herdenken die dit weekend vijfenzeventig jaar geleden eindigde, stelt Erik Borgman. Dan geeft een blik in de hel uitzicht op de hemel.

– Tekenen in de tijd 55 – 9-15 augustus 2020

Geloof kan de vorm hebben van ongeloof. Ongeloof in de grens van het voorstelbare als de grens van het mogelijke. Ongeloof dat ons gebrekkig vertrouwen God en Gods werkelijkheid rechtdoet. Erik Borgman over dominicaanse spiritualiteit als volgehouden hunkering.

– Tekenen in de tijd 54  – 2-8 augustus 2020

Deze week 75 jaar geleden ontplofte de eerste atoombom boven Hiroshima. Het blijkt een breukmoment in de geschiedenis. Erik Borgman staat erbij stil en onderstreept de noodzaak van geloof als tegenwicht tegen de dreiging dat wij mensen onze aarde vernietigen.

– Tekenen in de tijd 53 – 26 juli-1 augustus 2020

Vorige week verscheen een Vaticaans document over de coronacrisis. Erik Borgman vindt het positief dat duidelijk voor ruimhartigheid en solidariteit wordt gepleit. Zeker gezien het heersende klimaat, waarin wij degenen die om hulp vragen steeds de maat willen nemen.

– Tekenen in de tijd 52 – 19-25 juli 2020

Wij worden alsmaar ongeduldiger over de corona-maatregelen. De Bijbel maant ons echter tot geduld. Erik Borgman is vaak ongeduldig, maar realiseert zich dat Gods geduld ruimte geeft zijn leven bij te sturen. Daarom moeten wij geduldig zijn: om elkaar ruimte te gunnen.

– Tekenen in de tijd 51 – 12-18 juli 2020

We willen niet zien en horen, zegt Jezus. Op een zondag waarin de uitzendingen van de publieke omroep speciaal gewijd zijn aan racisme, is dat een aansporingen beter te kijken en vooral te luisteren. Protest tegen racisme verdeelt ons niet, maar zou ons moeten verenigen.

– Tekenen in de tijd 50 – 5-11 juli 2020

Wat onwennig vierden we weer eucharistie, deze zondag. Erik Borgman ontdekte toen pas echt hoezeer hij daarnaar verlangd had, maar bespeurde Gods verlangen naar ons. In het verlangen en het gebed dat Gods rijk eindelijk doorbreekt, zijn we met God verbonden.

– Tekenen in de tijd 49 – 28 juni-4 juli 2020

De coronacrisis laat blijken hoezeer er behoefte is om te bidden. Het leven bestaat niet uit geven en voor elkaar krijgen. Ontvangen is zeker zo belangrijk. Erik Borgman suggereert dat mensen opnieuw leren bidden een belangrijke maatschappelijke opdracht is.

– Tekenen in de tijd 48 – 21-27 juni 2020

De zomer begint en komende week is het Sintjansnacht, Midzomer. Erik Borgman schrijft over Johannes de Doper die zich profileert als niet de Messias en juist zo een voorbeeld. Zijn vuur van verlangen en uitzien smeedt onverbrekelijke banden.

– Tekenen in de tijd 47 – 14-20 juni 2020

Deze zondag is het Sacramentsdag, komende vrijdag vieren wij het Heilig Hart van Jezus. Steeds worden wij uitgenodigd tot dankbaarheid dat niet wij ons met God, maar God zich met ons verbindt. Erik Borgman schetst de ruimte waarin dit alles en iedereen plaatst.

– Tekenen in de tijd 46 – 7-13 juni 2020

De Geest scandeert met onze geest: black lives matter! Erik Borgman is geraakt door het wereldwijde protest tegen racisme en uitsluiting. Zoals paus Franciscus zegt: We kunnen racisme niet oogluikend toestaan en tegelijkertijd de heiligheid van alle leven belijden.

– Tekenen in de tijd 45 – 31 mei-6 juni 2020

De Heilige Geest, wier komst wij met Pinksteren vieren, vergezelt de kerk voortaan altijd. Erik Borgman herinnert eraan dat sinds 2018 Pinkstermaandag is toegewijd aan Maria, Moeder van de Kerk. Overschaduwd door de Heilige Geest baart zij Jezus als God-met-ons.

– Tekenen in de tijd 44 – 24-30 mei 2020

Op weg naar Pinksteren bidden we met de leerlingen van Jezus om een weg vooruit. Nu de lockdown langzaam versoepelt, kunnen we de Heilige Geest goed gebruiken als wijzer van de weg vooruit. Erik Borgman waarschuwt dat we de Geest niet kunnen afdwingen.

– Tekenen in de tijd 43 – 17-23 mei 2020

Kunnen we in de coronacrisis God prijzen om zijn schepping? Deze week van Hemelvaart is het Laudato sì-week. Wereldwijd brengen gelovigen zich te binnen dat alles verbonden is in een netwerk van samenhang en zorg. Erik Borgman denkt na over Gods verborgenheid daarin.

– Tekenen in de tijd 42 – 10-16 mei 2020

Op Moederdag schrijft Erik Borgman over Gods huis waar iedereen thuis is, over Maria als luisterende en liefdevolle Moeder die anderen tot luisteren en liefde aansteekt, en over Moeder aarde. Het Midden-Oosten komt ter sprake als moederland van het christendom.

– Tekenen in de tijd 41 – 3-9 mei 2020

Komende week gedenken wij 75 jaar bevrijding. Ook het herdenken van de gevallenen en de bevochten vrijheid vind dit jaar thuis en via internet plaats. Erik Borgman schrijft erover, over de meimaand als Mariamaand en over onze roeping elkaar te bevrijden.

– Tekenen in de tijd 40 – 26 april-2 mei 2020

Ook Koningsdag zal deze maandag door de coronacrisis anders gevierd worden. Erik Borgman stelt de vraag wat het vieren van koningsdag eigenlijke betekent. Het toont dat ons hart uiteindelijk de gemeenschap toebehoort. Maar welke, en onder welke koning?

– Tekenen in de tijd 39 – 19-25 april 2020

De eerste schrik is voorbij en het verlangen naar contact groeit: het wordt moeilijker ons aan de coronamaatregelen te houden. Erik Borgman kan zich ‘het nieuwe normaal’ van de anderhalvemetereconomie niet voorstellen. En ziet deze onvoorstelbaarheid onder ogen.

– Tekenen in de tijd 38 – 12-18 april 2020

Het werd Pasen, ook dit jaar, ondanks de coronacrisis. En er werd ook Pasen gevierd, zij het iets meer uit het zicht van de openbaarheid. Erik Borgman schrijft
over het belang van dat wat vooralsnog niet te zien of direct te horen is. Het is een uitnodiging opnieuw te worden geboren.

– Tekenen in de tijd 37 – 5-11 april 2020

De Goede Week is begonnen, wij gaan op naar Pasen. Niet ondanks, maar in verbondenheid met de coronacrisis. Erik Borgman vertelt hoezeer voor hem Pasen
dit jaar getuigt van Gods verbondenheid met ons. Zodat wij ons met God kunnen verbinden.

– Tekenen in de tijd 36 – 29 maart-4 april 2020

Afgelopen vrijdag zegende paus Franciscus de stad Rome en de wereld. ‘Het begin van geloof is weten dat we redding nodig hebben’, zei hij. Dit besef bracht hij voor God en hij verkondigde Gods blijvende aanwezigheid bij ons. Erik Borgman over de weg naar Pasen.

– Tekenen in de tijd 35 – 22-28 maart 2020

Een week lang zijn de scholen en de meeste bedrijven nu gesloten. Nederland is in de greep van de coronavirus. Maar we moeten ons niet gevangen laten zetten, meent Erik Borgman. De veertigdagentijd is er bij uitstek voor om ons eraan te herinneren dat er altijd uitzicht is.

– Tekenen in de tijd 34 – 15-21 maart 2020

Het coronavirus legt de samenleving steeds meer stil. Wat langer dan anders reflecteert Erik Borgman over wat dit ons zegt en wat ons nu te doen staat. Het is niet eenvoudig, maar juist ook in deze situatie wil het Huis van Dominicus een plaats van nabijheid en betrokkenheid zijn.

– Tekenen in de tijd 33 – 8-14 maart 2020

Mensen behandelen als beeld van God, hoezeer zijzelf dat beeld ook verduisteren en hoezeer anderen dat beeld ook onzichtbaar maken: dat behoort het gedrag van gelovigen te bepalen. Erik Borgman staat stil bij enkele plaatsen waar de roep hiertoe opklinkt.

– Tekenen in de tijd 32 – 1-7 maart 2020

Het kwade kan het goede behoorlijk aantasten. Dat wordt volgens Erik Borgman gesymboliseerd door het coronavirus. Veel is nu een mogelijke bron van besmetting, zelfs de zegen met wijwater. Nog veel ernstiger is het echter nog als wat in goed leek het kwade blijkt te schuilen, zoals in het optreden van l’Arche-stichter Jean Vanier.

– Tekenen in de tijd 31 – 23-29 februari 2020

Negen neergeschoten Duitsers van Turkse afkomst in Hanau bij Frankfurt stelden in alle scherpte de vraag: wat is schuld? Aan de vooravond van Aswoensdag, begin van de veertigdagentijd, reflecteert Erik Borgman over het belang van het belijden van schuld.

– Tekenen in de tijd 30 – 16-22 februari 2020

We worden van belang door het belang van anderen te zien. De liefde leert ons dat belang zien: de liefde ziet het onzichtbare. De waarde van plaatsen waar het onzichtbare zichtbaar wordt, komt aan het licht als ze verdwijnen. Erik Borgman laat zich aansteken door een bezoek aan Roermond.

– Tekenen in de tijd 29 – 9-15 februari 2020

Je moet dienaar zijn om belangrijk te wezen, zegt Jezus. Maar hoe zorg je dat dit eerlijk blijft en de ander ook mij dient? Dat is de verkeerde vraag, suggereert Erik Borgman. Misschien moeten we allereerst leren vol vertrouwen te beginnen met dienen, en dient de kerk daarvoor.

– Tekenen in de tijd 28 – 2-8 februari 2020

Gods liefde tot het hart van het bestaan maken: dat is wat Jezus deed en dat is de opdracht van de kerk, zijn lichaam. Aan de hand van een conferentie in Amsterdam, een brief van de paus en het feest van de presentatie van Jezus in de tempel reflecteert Erik Borgman over wat dit betekent.

– Tekenen in de tijd 27 – 26 januari-1 februari 2020

75 jaar geleden werd Auschwitz bevrijd. Tijdens de herdenking bood premier Rutte excuses aan dat de Nederlandse overheid niet meer heeft gedaan om de Jodenvernietiging tegen te houden. Maar hoe signaleer je dat je meewerkt aan het grote kwaad. Enkele gedachten van Erik Borgman.

– Tekenen in de tijd 26 – 19-25 januari 2020

De bidweek voor de eenheid van de christenen is begonnen. Maar waarin zit die eenheid? Niet in het feit dat we allemaal hetzelfde zijn, denken en doen, stelt Erik Borgman. De eenheid zit hem in de bereidheid onszelf op het spel te zetten. Uit liefde voor de wereld.

– Tekenen in de tijd 25 – 12-18 januari 2020

Komende zondag begint de bidweek voor de eenheid van de christenen. Alle reden om na te denken over de dienst die de kerken aan de samenleving te bieden heeft. Bijvoorbeeld aan het onderwijs. Erik Borgman trekt lijnen met het oog op het noodzakelijke gesprek.

– Tekenen in de tijd 24 – 5-11 januari 2020

Deze zondag vieren we dat doordat God zich in Jezus met onze wereld verbindt, heel de wereld zijn wereld is. Dat wil zeggen dat God niet alleen in de Bijbel of de gelovige traditie is te vinden, maar in heel de menselijke geschiedenis. Ook waar deze moeizaam en pijnlijk is.

2019

– Tekenen in de tijd 23 – 29 december 2019-4 januari 2020

Na de donkere dagen voor kerstmis zijn we in de stille dagen erna beland. Een tijd van wachten en bezinning, van zien hoe de zaken erbij staan en van het vooruit kijken naar wat komt. Erik Borgman pleit ervoor dat we opnieuw beloven elkaar en onszelf trouw te zijn. En doet dat zelf.

– Tekenen in de tijd 22 – 22-28 december 2019

Kerst is niet het feest van de knusse veiligheid waar het vaak voor wordt gehouden. Het is het feest van de avontuurlijke doorbraak. God toont zich steeds weer nieuw, doorbreekt impasses en onvrijheid en schept ware vrede. Erik Borgman over de komst van Immanuel, God met ons.

– Tekenen in de tijd 21 – 15-21 december 2019

Deze zondag was het jaarlijkse kerstconcert in de Dominicuskerk. Dan weet je: kerst staat voor de deur. Dat schept blijkbaar vreugde, er waren meer dan 350 luisteraars. Erik Borgman verbindt het met de profeet Jesaja: ‘Zeg tegen iedereen die radeloos is: “Houd moed”’ (Jesaja 35,4).

– Tekenen in de tijd 20 – 8-14 december 2019

Eigenlijk wordt het feest van Maria Onbevlekt Ontvangen gevierd op 8 december, maar dit jaar op 9 december. Erik Borgman overweegt de betekenis van dit feest. Maria is bevrijdvan het kwaad dat de wereld in zijn greep heeft en ons gevangen houdt. Kwaad en gebrokenheid zijn dus niet onvermijdelijk en horen niet bij het menselijk bestaan.

– Tekenen in de tijd 19 – 1-7 december 2019

1 december is de eerste zondag van de advent. Hiermee begint een nieuw kerkelijk jaar. Erik Borgman schrijft over de lastige kanten van verwachten, de hoopvolle tekenen dat onze verwachting niet voor niets is en hoe wij uiteindelijk blijven verwachten. In de advent nog meer dan anders

– Tekenen in de tijd 18 – 24-30 november 2019

Deze zondag is het feest van Christus, Koning van het Heelal. In het Huis van Dominicus wat het tegelijkertijd het feest van de dominicaanse heilige Albertus de Grote. Deze werpt een speciaal licht op het koningschap van Jezus de Gezalfde. Erik Borgman noteert wat hij in dit licht ziet.

– Tekenen in de tijd 17 – 17-23 november 2019

Afgelopen zaterdag werd in Rotterdam dominicaan Michael-Dominique Magielse tot diaken gewijd. Het diakenambt maakt iets essentieels zichtbaar van de kerk, en vooral wat het Huis van Dominicus wil zijn. Erik Borgman mijmert over het gebed bij de diakenwijding en wat het ons te zeggen heeft.

– Tekenen in de tijd 16 – 10-16 november 2019

De eenheid van de liefde tot God en de liefde tot de mensen was het thema van de eucharistieviering op de toogdag van de Utrechtse parochies afgelopen zondag. Wij herdachten dit weekend volop de wondenvan de mensheid, opdat we geen nieuwe wonden slaan. Erik Borgman reflecteert hierop.

– Tekenen in de tijd 15 – 3-9 november 2019

Afgelopen zaterdag, op Allerzielen, was Erik Borgman in Den Bosch. Ruim vijftig studenten luisterden naar lezingen en gingen in gesprek over het Katholiek Sociaal Denken. Tussen de middag ging ruim de helft mee naar de eucharistieviering in de Sint Jan. Wat gebeurt hier?

– Tekenen in de tijd 14 – 27 oktober-2 november 2019

Komende zaterdag is het Allerzielen, 1 november is het Allerheiligen. Twee verschillende, maar ook verwante feesten. Allerzielen mag zich de laatste jaren in een grote populariteit verheugen. Erik Borgman gaat in op de vraag wat we eigenlijk van onze doden gedenken.

– Tekenen in de tijd 13 – 20-26 oktober 2019

Bij een uitvaart waarin Erik Borgman pas geleden voorging, bleek bijna niemand katholiek genoeg opgevoed om mee te kunnen bidden of te weten wat te doen. Maar niemand twijfelde aan het belang. Het onzegbare krijgt in onze traditie woord en gestalte.

– Tekenen in de tijd 12 – 13-19 oktober 2019

De hele vorige week werd voor dit weekend mooi weer aangekondigd. Als het dan anders uitvalt, heb je het gevoel dat je iets is afgenomen. Alsof je er recht op had. Waar blijft dan de genade?, vraagt Erik Borgman zich af.

– Tekenen in de tijd 11 – 6-12 oktober 2019

God is dichter bij de wereld gekomen dan wij ons kunnen voorstellen. Dit wordt zichtbaar in
de rozenkrans, die deze maand in de katholieke kerk bijzonder aandacht krijgt. Het is ook de
grondslag van de missie van het Huis van Dominicus. Erik Borgman legt verbanden.

– Tekenen in de tjd 10 – 29 september-5 oktober 2019

In haar boek, dat dit jaar in het Nederlands verscheen als De kracht van betekenis: Hoe geef
je zin aan je leven, raadt de Amerikaanse psychologe Emily Esfahani-Smith ons aan het
streven naar geluk op te geven. Erik Borgman reflecteert op dit advies in relatie tot het Huis
van Dominicus.

– Tekenen in de tijd 9 – 22-28 september 2019

Zondag 22 september begonnen wij in het Huis van Dominicus de Vredesweek met een oecumenische viering.
Naar aanleiding van enkele artikelen mijmert Erik Borgman over wat gelovig gezien aan vrede
bijdraagt. En wat daarvan de betekenis is.

– Tekenen in de tijd 8 – 15-21 september 2019

Wij moeten geworteld zijn, maar tegelijkertijd open voor het verlangen naar de vreugde van
het samenleven. Juist met mensen waar maar weinig bij te halen lijkt. Erik Borgman wijst
vooruit naar de retraitedag, de komende week, om ons verlangen opnieuw open te maken.
En hij herinnert aan het Gods betrokkenheid bij ons.

– Tekenen in de tijd 7 – 8-14 september 2019

Vrijdag 13 september – wie gelovig is, is niet bijgelovig! – hebben we in het Huis van
Dominicus voor het eerst overleg met mensen die zich bezig houden met de epidemie aan
burn-out-gevallen, vooral onder jonge mensen.

– Tekenen in de tijd 6 – 1-7 september 2019

Wij zijn zorgelijk zuinig en rekenen uit of het allemaal wel uit kan. Maar God is de
vrijgevigheid zelf en doorbreekt elke neiging om vast te houden wat je hebt. Het beste beeld
daarvoor is zijn schepping zelf, signaleert Erik Borgman. De aarde getuigt op talloze
manieren van Gods overvloedige goedheid. Volop reden voor dankbaarheid.

– Tekenen in de tijd 5 – 25 augustus-1 september 2019

Het nieuwe seizoen begint. Het Huis van Dominicus zegt aan iedereen: ‘Kom, alles staat
klaar.’ Erik Borgman vindt dit een spannend moment. Zullen er mensen komen opdagen, niet
alleen om de deur binnen te gaan die nu zo wijd openstaat, maar om deze deur ook voor
anderen open te houden? Wie houdt, zoals Johannes de Doper, de verbinding met het
goede in stand?

– Tekenen in de tijd 4 – 18-24 augustus 2019

Woodstock – hoogtepunt van de hippie-tegencultuur van de jaren zestig. Vaak wordt deze
als wereldvreemd beschouwd, maar in de liederen klonk de realiteit van de samenleving:
geweld, raciale tegenstellingen, de oorlog in Vietnam. Én het verlangen naar nieuwe vormen
van gemeenschap. Vanuit ditzelfde verlangen ontstonden de Ark-gemeenschappen.

– Tekenen in de tijd 3 – 11-17 augustus 2019

Wie op 15 augustus weleens in een katholiek land op vakantie is geweest, herinnert zich
vast wel processies met een fraai versierd Mariabeeld en parken waar hele families
uitgebreid eten en drinken in de schaduw van de bomen. Zo vieren zij dat Maria na haar
dood met ziel én lichaam in de hemel is opgenomen.

– Tekenen in de tijd 2 – 4-10 augustus 2019

Over Sint-Dominicus is niet veel bekend. Hij vond zichzelf niet zo belangrijk en heeft geen
geschriften nagelaten. Maar we weten wel hoe hij zijn orde heeft bedoeld. Niet als een orde
van ‘predikanten’, van mensen wier taak het is om te preken. Maar als een orde van
predikers, van mensen wier hele doen en laten verkondiging is.

– Tekenen in de tijd 1 – 28 juli-3 augustus 2019

Het is niet altijd gemakkelijk te eten wat je wordt voorgezet. Dat gold niet alleen voor de
leerlingen van Jezus – die twee keer gemaand moesten worden – maar ook voor de
dominicanen die een maand lang in Vietnam verblijven. Dat biechtten zowel de nieuwe
magister van de orde als de Nederlandse provinciaal op.